பிரதோஷம் என்பது “பிர + தோஷம்” என்ற சொல்லிலிருந்து உருவானது. அதாவது, தோஷங்கள் அகன்றிடும் நேரம் என்ற பொருளில் இந்த திதி பரவலாகப் பேசப்படுகிறது. மாலை 4.30 மணி முதல் 6.00 மணி வரை உள்ள 1.5 மணி நேரமே பிரதோஷ காலமாகக் கருதப்படுகிறது. இந்த நேரத்தில் சிவபெருமான் அருள் மிகுந்து புகுந்திருப்பதாக ஆன்மிக நூல்கள் குறிப்பிடுகின்றன.
பிரதோஷத்தின் தோற்றம் சமுத்திர மந்தன நிகழ்வுடன் தொடர்புடையது. அமிர்தத்தைப் பெற கடலைக் கடைந்தபோது முதலில் மேலெழுந்த ஹாலாஹல நஞ்சை உலகைக் காப்பாற்றும் பொருட்டு சிவபெருமான் அருந்தினார்.
அந்த நஞ்சின் தீமையைச் சமன்செய்ய தேவர்கள் திரையோடசி மாலை நேரத்தில் சிவனை ஸ்தோத்திரம் செய்தனர். அந்தவேளை சிவன் அருள்பாலித்த தருணமே இன்றும் பிரதோஷமாக மதிக்கப்படுகிறது.
சித்தர்கள் கூறியதன்படி, பிரதோஷ நேரத்தில் வீசும் காற்றே உயிர்காற்றாக மாறி மனமும் உடலும் சுத்தப்படுத்தும். அந்த நேரத்தில் நந்தி சிலை ஆன்மிக அடிப்படையில் “கண்கள் திறந்து” உள்ளுணர்வு கதவுகளைத் திறக்கும் என நம்பப்பட்டது; அதனால் நந்தியின் காதில் வேண்டுதல் சொல்லும் பழக்கம் உருவானது.
பிரதோஷ வேளையில் சில சிவலிங்கங்களில் நிழல் மறைந்து போவது சிவ சக்தி முழுமையாக வெளிப்படும் தருணம் எனக் கருதப்பட்டது. அந்நேரத்தில் “ஓம்” ஜெபத்தின் அதிர்வு 11 மடங்கு வலிமையாகி, ஜெபத்திற்கு அதிக பலன் கிடைக்கும் என்று சித்தர்கள் கண்டறிந்தனர்.
பிரதோஷத்தில் பூமியின் காந்த அலைவரிசை குறைவதால் எதிர்மறை சக்திகள் செயல்பட முடியாது; இந்த நேரம் தியானம், ஜெபம், மன அமைதி பெற சிறந்ததாக சித்தர்கள் விளக்கினர். வில்வ இலை பிரதோஷத்தில் சிவ சக்தியை உறிஞ்சும் தன்மை பெறுவதால், மூன்று வில்வ இலைகள் பெரிய யாகத்திற்கு சமமாக மதிக்கப்படும்.
அகத்தியர் கூறியது போல், பிரதோஷ நேரத்தில் சித்தர்கள் பூமியில் தெரியாமல் சுற்றி வருவார்கள். அந்தச் சிறப்பான நேரத்தில் மனமார்ந்த வேண்டுதல் நேராக வானுலகத்துக்குச் சென்று பலன் தரும் என நம்பப்பட்டது. பிரதோஷம் மனிதருக்கும் சிவனுக்கும் இடையேயான நேரடி இணைப்பு நேரம் என்று சித்தர்கள் கூறியுள்ளனர்.
ஒரு சிறுவன் பிரதோஷத்தில் மூன்று கற்களை சிவனிடம் அர்ப்பணித்ததால் அறிவும் ஆரோக்கியமும் பெற்றான்; ஒரு சிறுமி நந்தியின் காதில் சொன்ன வேண்டுதல் அதே நாளில் நிறைவேறியது; சந்திரன் பிரதோஷ வழிபாட்டால் மீண்டும் ஒளி பெற்றான்.
வழி தவறிய குட்டி பூனைக்கு சிறுவன் செய்த பிரார்த்தனை உடனே பலித்தது. ஒரே ஒரு வில்வ இலை கூட பிரதோஷத்தில் நூறு பூக்கள் பலன் தந்தது. நமசிவாயம் ஐந்து முறை சொன்ன சிறுவன் “சின்ன சித்தன்” என அனைவராலும் பாராட்டப்பட்டான்.
பிரதோஷத்தில் செய்யப்படும் சிறிய செயல்கூட பெரும் பலனாக மாறும் என்பதே இந்தக் கதைகளின் பொது உணர்வு.








