கண்ணகி என்ற பெயர் கேட்டவுடனே பலருக்கும் நினைவுக்கு வருவது, கோபத்தில் மதுரையை எரித்த பெண் என்ற ஒரு சுருக்கமான படமே. ஆனால் கண்ணகியின் வாழ்க்கையை அதற்குள் அடக்கிவிட முடியாது. அவள் கோபத்தின் உருவமல்ல; நீதி பேசும் மனசாட்சியின் உருவம்.
கண்ணகி ஒரு அரச குடும்பத்தில் பிறந்தவளும் அல்ல, தெய்வத்தின் மகளாக வந்தவளும் அல்ல. வணிகம் செய்யும் ஒரு சாதாரண குடும்பத்தில் பிறந்து, கோவலன் என்ற இளைஞனை மணந்து, ஒரு இல்லத்தரசியாக வாழ்க்கையைத் தொடங்கிய பெண். வாழ்க்கை இனிதாகச் செல்லும் என நினைத்த வேளையில், கணவன் மற்றொரு பெண்ணின் மீது மனம் வைத்து அவளை விட்டுச் சென்றான். அந்த வலியை எந்தப் பெண்ணும் தாங்க முடியாது. ஆனால் கண்ணகி தன்னைப் பழித்துக்கொள்ளவில்லை, கணவனைத் தூற்றவும் இல்லை. அவளிடம் கோபம் இல்லை; பொறுமை மட்டுமே இருந்தது.
காலம் கடந்தது. கோவலன் செல்வத்தை இழந்து, மனம் திருந்தி கண்ணகியிடம் திரும்பினான். அவள் அவனை ஒரு வார்த்தையும் கேள்வி கேட்காமல் ஏற்றுக்கொண்டாள். தன் வாழ்வை மீண்டும் தொடங்க வேண்டும் என்ற நம்பிக்கையில், தன்னிடம் இருந்த ஒரே செல்வமான சிலம்புடன் இருவரும் மதுரைக்குச் சென்றார்கள். அந்தச் சிலம்பு வெறும் அணிகலன் அல்ல; அது கண்ணகியின் வாழ்க்கையின் கடைசி நம்பிக்கை.
மதுரையில் அந்த நம்பிக்கையே உடைந்தது. கோவலன், சிலம்பை விற்கச் சென்றபோது, அரசரின் சிலம்பைத் திருடியவன் என்று தவறாக குற்றம் சாட்டப்பட்டு, விசாரணை கூட இல்லாமல் கொல்லப்பட்டான். அநியாயம் அங்கே உச்சத்தைத் தொட்டது. கணவனை இழந்த துயரத்தில் கூட கண்ணகி தன்னைக் கட்டுப்படுத்திக் கொண்டாள். அழுகையோ, அலறலோ அல்ல; அவள் எடுத்த முடிவு நீதிக்காகப் போராடுவதுதான்.
அரண்மனைக்கு சென்ற அவள், கையில் ஆயுதம் ஏந்தவில்லை. குரலில் சத்தமில்லை. தன் சிலம்பை உடைத்து, அதில் முத்துக்கள் இருப்பதை அமைதியாக காட்டினாள். அரசியின் சிலம்பில் மாணிக்கங்கள் இருந்தது தெரிய வந்தபோது, அரசன் தனது பெரும் தவறை உணர்ந்தான். அந்த நொடியில்தான், கண்ணகி சொன்ன உண்மை ஒரு பேரரசையே குலுக்கியது.
அவள் செய்தது பழிவாங்கல் அல்ல. அநியாயம் செய்த ஒரு ஆட்சியின் மீது எழுந்த நீதியின் குரல் அது. அவள் சாபமிட்டதாக சொல்லப்படும் இடத்திலும் கூட, அப்பாவிகள், குழந்தைகள், நல்லோர் பாதிக்கப்படக்கூடாது என்று கருணையுடன் கூறினாள். கோபத்திலும் மனிதநேயம் கைவிடாத மனம் அது.
கண்ணகி கல்வியறிவு பெற்றவள் என்பதையும் பலர் அறியவில்லை. அவள் பேசும் மொழியில், அரசநீதியும் தர்க்கமும் தெளிவாக தெரிகிறது. அவள் ஒரு விதவையின் சின்னமாக அல்ல; சுயமரியாதை கொண்ட பெண்ணின் அடையாளமாகவே பார்க்கப்பட வேண்டும். ஆயுதமில்லாமல், அதிகாரமில்லாமல், ஒரு பெண் உண்மையின் பலத்தால் ஒரு அரசனையே விழிக்க வைத்தாள் என்றால், அதுவே அவளின் பெருமை.
அதனால்தான் கண்ணகி ஒரு கதாபாத்திரமாக மட்டும் இல்லாமல், ஒரு சிந்தனையாக மாறினாள். தமிழ்நாட்டில் மட்டுமல்ல; கேரளம், இலங்கை போன்ற இடங்களிலும் அவள் தெய்வமாக வழிபடப்படுகிறாள். அவளை உயர்த்தியது அவளின் சக்தி அல்ல, அவளின் குணம். கற்பு, நீதி, துணிச்சல் — இந்த மூன்றும் சேர்ந்த இடத்தில் கண்ணகி நிற்கிறாள்.
கண்ணகியைப் படிக்கும் போது நாம் ஒரு பழங்காலக் கதையை மட்டும் படிக்கவில்லை. அநியாயத்திற்கு எதிராக எப்படிப் பேச வேண்டும், உண்மை எவ்வளவு வலிமையானது, ஒரு சாதாரண மனிதனின் நேர்மை எவ்வளவு பெரிய மாற்றத்தை உருவாக்கும் என்பதையே நாம் கற்றுக்கொள்கிறோம். அதனால்தான், கண்ணகி காலம் கடந்தும் உயிருடன் வாழ்கிறாள் — நம்முள், நம் மனசாட்சியில்.
